ARI AİLƏLƏRİNİN BÖLÜNMƏSİ. YENİ ARI AİLƏLƏRİNİN YARADILMASI
News / 13-04-2015
ARI AİLƏLƏRİNİN BÖLÜNMƏSİ. YENİ ARI AİLƏLƏRİNİN YARADILMASI
Erkən yazda arı ailələrinin çoxalmasında üstünlük təşkil edən üsullardan biri süni yolla beçə verilməsidir. Adətən süni beçə vermə iki şəkildə aparılır.
- Körpə və arılı çərçivələrlə hazırlanan arı ailəsi
- Sadəcə arılardan ibarət olan paket beçə ailəsi
Hər iki üsulda da beçə vermə çox güclü ailələrdən bərabər sayda açıq və qapalı körpə çərçivə ilə ballı və polenli çərçivələr seçilərək verilməli və beçələrə mütləq döllənmiş ana arı verilməlidir. Süni beçə verimində (alma) diqqət ediləcək ən vacib şərtlərdən biri də doğru zamandır. Ən ideal süni beçə vermə zamanı, nektar axımından (əsas bal gəlirindən) əvvəlki gündür.
Körpə və arılı çərçivələrlə hazırlanan arı ailəsi
Güclü bir arı ailəsinin ana arısı götürüldükdən sonra ,ailədə olan bağlı körpə arılı çərçivələrdən ən az 4-5 dənəsi arılarla bərabər boş bir pətək içinə üsuluna görə qoyulur. Diqqət edilməsi gərəkən məsələ, ana ailənin anasının ,ayrılan ailədə qalmasını təmin etməkdir. Alınan çərçivələrin hər iki yanına bir ballı polenli çərçivə yerləşdirilir. Ayrıca 2 çərçivəyə qədər də gənc işçi arı da əlavə edilir. Bu cür arı ailəsi ayırmada mayalanmış ana arı vermək imkanı yoxdursa, bölgü işi yumurtalı, süfrəli arılı çərçivələr ilə aparılır. Anasız qalan arılara ana arı yetişdirmək imkanı verilir. Bu isə 30 günlük vaxt itkisi deməkdir. Bu dövr çiçəklənmə vaxtına düşdüyündən tərcih edilmir. İtirilən müddəti qısaltmaq üçün hazır ana gözləri istifadə edilir. ( Bu vəziyyətdə də ana arının cütləşmə vaxtı itməsi kimi bir riskin olduğu unudulmamalıdır).
Arılardan ibarət olan paket beçə ailəsi
İkinci növ beçə verimində gənc işçi arılar ayırma qutusuna (отводок) alınırlar. Alınan arılar beçə pətəklərinə yerləşdirilir. Bu qutulara eyni zamanda qəfəs içində döllənmiş ana arı da yerləşdirilir. Gərək qəfəsdəki ana arının, gərəksə də beçənin qidalanması üçün beçə qutularına kq ilə ifadə edilən (1 Kq, 2 Kq və s.) miqdarda gənc işçi arı doldurulur. Bunlar daha sonra pətəklərin olduğu yerə köçürülərək, oraya boşaldılır.Hər iki tip beçə verimində mütləq arı ailəsi bəslənməli, döllənmiş ana arı istifadə edilməli və ana arılar yumurtalamaya başladıqdan sonra mümkün olduğu qədər yerləri dəyişdirilməməlidir.
Arı ailəsi ayırmada ana arının yaşı, irqi kimi xüsusiyyətləri bilindiyi üçün ,damazlıq işlərində bu ailələrdən faydalanmaq olar. Beləcə zamansız çıxan təbii beçə verimindəki çətinliklər, arı ailələrinin bal mövsümündə zəifləmələri və bal verimində azalma kimi problemlərin qarşısını alacaqdır.